ΟΥΛΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΤΙΔΑ
Το στοματικό περιβάλλον προσφέρει ιδανικές συνθήκες για ανάπτυξη μικροβίων. Η σκληρή επιφάνεια του δοντιού αποτελεί ιδανική θέση προσκόλλησής τους. Μεταξύ δοντιού και ούλων δημιουργείται μια σχισμή βάθους 1-2mm, που παρέχει ένα προστατευμένο περιβάλλον για τη διαβίωσή τους. Οι μικροοργανισμοί αυτοί τροφοδοτούμενοι από υπολείμματα τροφών, συστατικά του σάλιου, συστατικά των ιστών, πολλαπλασιάζονται και εκκρίνουν διάφορες ουσίες που δημιουργούν φλεγμονή στα ούλα, την ουλίτιδα.
Τα ούλα μπορεί να πρηστούν, να κοκκινίσουν, να ματώνουν. Μπορεί όμως τα συμπτώματα αυτά να είναι τόσο ήπια, που να περνούν απαρατήρητα. Γι'αυτό λέμε ότι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα είναι ύπουλες. Η ουλίτιδα είναι πλήρως αναστρέψιμη, γίνεται δηλαδή εντελώς καλά με τον καθαρισμό των οδοντικών επιφανειών από τις εναποθέσεις με τα ειδικά εργαλεία και τη σωστή στοματική υγιεινή στο σπίτι. Αν όμως μένει αθεράπευτη μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα.
Στην περίπτωση αυτή,η ουλοδοντική σχισμή, υπό την επίδραση των μικροβίων, βαθαίνει και μπορεί να φτάσει 5-6mm και ακόμα περισσότερο. Δημιουργείται δηλαδή ένας θύλακος (pocket) που όσο βαθύτερος είναι, τόσο περισσότερα και πιο επιθετικά μικρόβια κατακρατεί και είναι αδύνατο να καθαριστεί χωρίς θεραπευτική παρέμβαση. Η βλάβη φτάνει στο κόκκαλο το οποίο περιβάλλει τις ρίζες των δοντιών και έχουμε απώλεια οστού. Η σταδιακή αυτή καταστροφή του οστού μπορεί να οδηγήσει σε κινητικότητα και απώλεια του δοντιού.
Το κλειδί είναι η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση. Να προλαβαίνουμε την περιοδοντική νόσο στο επίπεδο της ουλίτιδας ή της αρχόμενης περιοδοντίτιδας και να τη θεραπεύουμε. Αν έχουμε φτάσει σε κινητικότητες δοντιών, τα πράγματα είναι πλέον δύσκολα.
ΟΔΟΝΤΙΚΗ ΤΕΡΗΔΟΝΑ
Πάνω στις επιφάνειες των δοντιών μας σχηματίζεται η οδοντική μικροβιακή πλάκα, ένα βιοϋμένιο (biofilm) που αποτελείται από μια οργανωμένη κοινότητα διαφόρων μικροβίων ενσωματωμένων σ'ένα δίκτυο πολυμερών προερχόμενων τόσο από τα ίδια τα μικρόβια όσο και από τον ξενιστή (σάλιο, ουλικό υγρό). Η οδοντική πλάκα απομακρύνεται με το βούρτσισμα.
Ορισμένα από τα μικρόβια αυτά, έχουν την ικανότητα να μεταβολίζουν τα σάκχαρα των τροφών και να παράγουν οξέα. Τα οξέα αυτά μπορούν να αφαλατώσουν και να τρυπήσουν την αδαμαντίνη δημιουργώντας μια κοιλότητα. Όταν η τερηδονική αυτή προσβολή φτάσει στη μαλακότερη οδοντίνη, επεκτείνεται ταχύτερα, μπορεί να προκαλέσει πόνο και αν δεν καθαριστεί και σφραγιστεί έγκαιρα ανάγκη ενδοδοντικής θεραπείας του δοντιού.
Τo διάγραμμα δείχνει την πτώση του pH προς το όξινο που προκαλείται από τους διάφορους τύπους υδατανθράκων.
Ο πιο βλαπτικός υδατάνθρακας είναι η σακχαρόζη (η κοινή ζάχαρη) όχι μόνο γιατί προκαλεί μεγαλύτερη πτώση του pH, αλλά και επειδή επιτρέπει στα μικρόβια να συνθέτουν εξωκυττάριους πολυσακχαρίτες με τους οποίους προσκολλώνται καλύτερα τόσο μεταξύ τους όσο και με την επιφάνεια του δοντιού.
Πιο βλαπτική από την ποσότητα των υδατανθράκων είναι η συχνότητα λήψης. Κάθε μια ώρα ένα σοκολατάκι, ένα μπισκοτάκι, ένα ζαχαρούχο ρόφημα και τα δόντια βρίσκονται όλη τη μέρα υπό την επίδραση των οξέων.
Επίσης ρόλο παίζει η σύσταση των υδατανθράκων με τις κολλώδεις τροφές να ευνοούν περισσότερο την τερηδόνα.
ΟΔΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Είναι ασφαλή τα οδοντικά εμφυτεύματα; Θα τα δεχτεί ο οργανισμός μου; Ρωτούν κάποιοι ασθενείς.
Τα εμφυτεύματα ανακαλύφθηκαν τη δεκαετία του 1950 από το Σουηδό ορθοπεδικό γιατρό Per Ingvar Brånemark ο οποίος μελετώντας τη μικροκυκλοφορία των οστών, τοποθετούσε θαλάμους παρατήρησης από τιτάνιο σε σχήμα βίδας στα οστά πειραματοζώων. Όταν τέλειωσε το πείραμα, προσπάθησε να αφαιρέσει τις βίδες, αλλά αυτό ήταν αδύνατο. Οι βίδες από τιτάνιο είχαν γίνει ένα με το κόκκαλο, είχαν οστεοενσωματωθεί. Σκέφτηκε λοιπόν πως αυτή η τεχνική θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην οδοντιατρική για αποκατάσταση δοντιών που λείπουν.
Ο Brånemark και η ομάδα του, μελέτησαν την οστεοενσωμάτωση σε πειραματόζωα για πολλά χρόνια, προτού τοποθετήσουν εμφυτεύματα σε ανθρώπους και τους παρακολουθήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Προέκυψαν έτσι οι κατευθυντήριες οδηγίες, τόσο για την τοποθέτηση, όσο και για τη μετέπειτα μηχανική φόρτιση των εμφυτευμάτων.
Η μακροπρόθεσμη σταθερότητα του εμφυτεύματος οφείλεται στο γεγονός ότι το οστό, σαν ζωντανός ιστός που είναι και συνεχώς πλάσσεται και αναδομείται (Bone remodeling), αγκαλιάζει σφιχτά το εμφύτευμα (Και συγκεκριμένα την επιφάνειά του που είναι TiO2) και διατηρεί με αυτό μια στενή και διαρκή επαφή σε μικροσκοπικό επίπεδο.
Έτσι λοιπόν, αν μας λείπει ένα δόντι, η τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος είναι προτιμότερη λύση από την κατασκευή μιας γέφυρας που προϋποθέτει το τρόχισμα των 2 παρακείμενων δοντιών. Αν λείπουν περισσότερα δόντια στη σειρά, μπορούν να τοποθετηθούν 2 εμφυτεύματα τα οποία θα στηρίζουν μια επιεμφυτευματική γέφυρα. Αν λείπουν όλα τα δόντια, μπορούν να τοποθετηθούν 2 εμφυτεύματα στην περιοχή των κυνοδόντων στην κάτω γνάθο και 4 στην άνω και να κατασκευαστούν δυο επένθετες οδοντοστοιχίες, που θα κουμπώνουν πάνω στα εμφυτεύματα και θα είναι σταθερές. Δεν θα κουνιούνται.
Υπάρχουν ιατρικές αντενδείξεις για την τοποθέτηση εμφυτευμάτων; Αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα. Σε κάθε ασθενή πρέπει να λαμβάνεται λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και να αξιολογείται. Σε αδρές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως η ηλικία (Πάνω από 18) δεν αποτελεί αντένδειξη. Η λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, νόσοι των οστών όπως η Paget και η εγκυμοσύνη αποτελούν αντενδείξεις. Η οστεοπόρωση και το σωστά ελεγχόμενο ζάχαρο δεν αποτελούν αντενδείξεις αρκεί να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό της θεραπείας. Το βαρύ κάπνισμα αποτελεί σχετική αντένδειξη.
Τώρα λοιπόν που απέκτησα "δόντια από τιτάνιο" είναι αυτά άτρωτα;
Τα τεχνητά δόντια δεν προσβάλλονται από τερηδόνα, οι ιστοί που τα περιβάλλουν όμως, μπορούν να πάθουν περιεμφυτευματική βλεννογονίτιδα και περιεμφυτευματίτιδα που είναι τα αντίστοιχα της ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας. Χρειάζονται λοιπόν και τα εμφυτεύματα, καθημερινή στοματική υγιεινή με οδοντόβουρτσα και μεσοδόντια βουρτσάκια. Επίσης, τακτικές οδοντιατρικές επισκέψεις για έλεγχο, περιοδοντική θεραπεία και συντήρηση του αποτελέσματος.
#dentalimplants #implantdentistry #implantsupportedbridge #implantsupportedoverdenture
ΤΑ ΑΣΠΡΑ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑΤΑ
Το αμάλγαμα (τα ασημένια σφραγίσματα) υπηρέτησε την οδοντιατρική για πάρα πολλά χρόνια και χρησιμοποιείται ακόμα. Η χρήση του όμως έχει περιοριστεί και υπάρχει ισχυρή πιθανότητα σταδιακά να καταργηθεί για περιβαλλοντικούς λόγους.
Πλεονέκτημά του ήταν πως σαν μεταλλικό κράμα που είναι, είχε πολύ καλές μηχανικές ιδιότητες. Μειονέκτημά του, πέρα από την αισθητική, η έλλειψη συγκόλλησης με τους οδοντικούς ιστούς.
Τα λευκά σφραγίσματα παλιότερα χρησιμοποιούνταν μόνο στα μπροστινά δόντια γιατί δεν είχαν αρκετή αντοχή στις δυνάμεις της μάσησης. Με την πάροδο του χρόνου όμως, τα υλικά αυτά βελτιώθηκαν κι έτσι σήμερα τοποθετούνται και στα οπίσθια δόντια.
Είναι σύνθετες ρητίνες, αποτελούνται δηλαδή από δύο συστατικά: Μία οργανική φάση που περιέχει το μονομερές, συνήθως μεθακρυλικό παράγωγο, που μπορεί να πολυμεριστεί και μία ανόργανη φάση που αποτελείται από πολύ μικρούς κόκκους από κεραμικές ενισχυτικές ουσίες. (Φαίνονται στις φωτογραφίες.) Οι ουσίες αυτές προσδίδουν στο υλικό την πολυπόθητη αντοχή στις δυνάμεις της μάσησης. Περιορίζουν επίσης το βασικό μειονέκτημα του υλικού, τη συστολή πολυμερισμού, τη συστολή δηλαδή που αυτό υφίσταται απ' τη στιγμή που σαν πάστα θα τοποθετηθεί στην κοιλότητα του δοντιού, μέχρι τη στιγμή που κάτω απ' το φως της ειδικής λάμπας θα πολυμεριστεί και θα σκληρυνθεί.
Πλεονεκτήματά τους είναι φυσικά η αισθητική και η συγκόλληση με τους οδοντικούς ιστούς.
Το μέλλον λοιπόν στην οδοντιατρική προβλέπεται λευκό!
GLASS IONOMER CEMENTS
Οι υαλοϊονομερείς κονίες είναι υλικά που χρησιμοποιούνται για πολλά χρόνια στην οδοντιατρική. Πλεονεκτήματά τους είναι η πολύ καλή βιολογική συμπεριφορά, η συγκόλληση με τους οδοντικούς ιστούς, η απελευθέρωση φθορίου που είναι αντιτερηδονογόνο και η απουσία συστολής πολυμερισμού. Η συστολή αυτή, είναι το μεγάλο μειονέκτημα των σύνθετων ρητινών (τα κλασικά άσπρα σφραγίσματα), που επιπρόσθετα χρειάζονται ειδική προεργασία για να συγκολληθούν με τα δόντια και θεωρούνται υλικά ερεθιστικά για τον πολφό (το "νεύρο") του δοντιού.
Το μειονέκτημα των παλιότερων υαλοϊονομερών κονιών, ήταν ότι δεν είχαν αρκετή αντοχή στις δυνάμεις της μάσησης. Οι νεώτερες γενιές όμως των υλικών αυτών, έχουν αυξημένη αντοχή. Έτσι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις περιπτώσεις εμφράξεων όπου δεν υπάρχει μασητική επαφή (είναι αρκετές) όπως πλαϊνά τοιχώματα, δόντια χωρίς ανταγωνιστή αλλά και σε μικρές μασητικές κοιλότητες, όπως και σε περιπτώσεις όπου δεν μπορούμε να στεγνώσουμε καλά ή πρέπει να κάνουμε γρήγορα γιατί δεν υπάρχει καλή συνεργασία με τον ασθενή. (Άτομα με ειδικές ανάγκες.) Επίσης κάτω από σύνθετες ρητίνες με την τεχνική sandwich.
Έτσι, ένα γνώριμο υλικό που έχει πολλά πλεονεκτήματα, επιστρέφει, όχι για να ανταγωνιστεί τις σύνθετες ρητίνες αλλά για να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά με αυτές σε πολλές περιπτώσεις όπου ενδείκνυται.
Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ
Μεγάλο μέρος του προβληματισμού στην οδοντιατρική ήταν πάντα πώς να αποκαταστήσουμε το στοματογναθικό σύστημα μετά την απώλεια λίγων ή περισσότερων δοντιών.
Σήμερα όμως συνυπάρχει και μια άλλη πολύ ισχυρή διάσταση.
Με τη μεγάλη πρόοδο της Ενδοδοντίας, της Περιοδοντολογίας και της Επανορθωτικής Οδοντιατρικής, προσπαθούμε να θεραπεύσουμε και να αποκαταστήσουμε το δόντι και τους περιοδοντικούς ιστούς, έτσι ώστε να μη χρειαστεί να οδηγηθούμε στην εξαγωγή. Η φιλοσοφία μας είναι συντηρητική. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε τα φυσικά μας δόντια.
Αυτή την έννοια έχουν και οι τακτικές οδοντιατρικές επισκέψεις. Γίνεται ένας έλεγχος, περιοδοντική θεραπεία ουλίτιδας - περιοδοντίτιδας και όποιο άλλο πρόβλημα υπάρχει, αντιμετωπίζεται σε αρχικό στάδιο, πριν πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Πρόληψη είναι η στοματική υγιεινή στο σπίτι
Πρόληψη είναι ο περιορισμός της κατανάλωσης ζαχαρούχων τροφών που προκαλούν τερηδόνα
Πρόληψη είναι οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο.
#preventivedentistry #conservativedentistry